Mięśniaki macicy to łagodne guzy, które powstają się w wyniku nieprawidłowego wzrostu komórek mięśnia macicy. Do ich powstawania przyczyniają się zaburzenia hormonalne oraz skłonności genetyczne. Mięśniaki macicy dzieli się w zależności od ich położenia na 3 rodzaje: pośluzówkowe, śródścienne oraz podsurowicówkowe. Mięśniaki macicy ma co piąta kobieta po 35. roku życia i co druga po 50, która nie wkroczyła jeszcze w okres menopauzy.
W pierwszej fazie wzrostu mięśniaki macicy nie muszą powodować żadnych dolegliwości, dlatego bez dokładnych badań często nie da się ich rozpoznać. Objawy zależne są od wielkości mięśniaków i ich usytuowania. W zależności od lokalizacji mięśniaki macicy mogą powodować: bolesne i obfite krwawienia miesiączkowe, krwawienia międzymiesiączkowe, oraz bóle w podbrzuszu. Mogą być przyczyną niepłodności, poronień i porodów przedwczesnych. Guzy mogą również uciskać narządy sąsiednie i przyczyniać się do problemów z oddawaniem moczu czy zaparć. Trzeba pamiętać, że w około 1,5 % przypadków mięśniaki mogą przekształcić się w nowotwór złośliwy tj. mięsak.
Podstawowym i jedynym skutecznym leczeniem mięśniaków jest ich usunięcie z wykonaniem badania histopatologicznego. Czasami może być ono poprzedzone leczeniem farmakologicznym w celu zmniejszenia objętości mięśniaków i zmniejszenie ich ukrwienia. Leczenie mięśniaków może polegać na ich wyłuszczeniu w przypadku chęci pozostawienia macicy lub usunięcia zmienionego przez mięśniaki trzonu macicy z pozostawieniem zdrowej szyjki macicy. Pozostawienie szyjki macicy powoduje, że zabieg nie ma wpływu na komfort życia pacjentki. Ze względu na to, że w trakcie zabiegu pozostaje nienaruszony układ więzadłowy szyjki macicy, zabieg nie zmienia budowy anatomicznej dróg rodnych od strony pochwy, a zatem nie ma wpływu na pożycie seksualne, nie powoduje objawów wypadania narządu rodnego. ani objawów nietrzymania moczu.
Zabieg laparoskopowy wymaga nie tylko specjalistycznego sprzętu i odpowiednio przygotowanej sali operacyjnej, ale przede wszystkim doświadczonego i wyszkolonego zespołu operacyjnego. Jest to zabieg wymagający od operatora dużej precyzji, a jednocześnie ogromnej wyobraźni przestrzennej, gdyż przebieg operacji i manipulację mikro narzędziami obserwuje on na ekranie monitora. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym na stole operacyjnym przypominającym fotel ginekologiczny. Jest on pochylony w ten sposób, że pacjentka znajduje się w tzw. pozycji Trendelenburga, czyli z głową ułożoną nieco niżej niż nogi. Na początku zabiegu podaje się do jamy brzusznej poprzez specjalną igłę dwutlenek węgla w celu wytworzenia odmy otrzewnowej. Gaz unosi powłoki brzuszne do góry oraz „rozpycha” jelita pozwalając na wprowadzenie narzędzi laparoskopowych. Następnie poprzez niewielkie, około 10 milimetrowe, kosmetyczne nacięcie w pępku wprowadza się do jamy brzusznej kamerę oraz źródło światła. Na monitorze uzyskuje się kolorowy obraz w znacznym powiększeniu, o bardzo wysokiej rozdzielczości. Poprzez trzy 5 milimetrowe nacięcia ponad spojeniem łonowym wprowadza się do jamy brzusznej dodatkowe mikro narzędzia służące do usuwania zmian chorobowych. Mięśniaki wyłuszcza się, a na miejsca po mięśniakach zakłada szwy. Następnie do jamy brzusznej wprowadza się poprzez nieznaczne powiększenie jednego z wykonanych uprzednio nacięć, specjalne narzędzie nazywane morcelatorem. Przy jego pomocy wyłuszczone mięśniaki zostają "pomniejszone" oraz usunięte z jamy brzusznej. Czasami, pod koniec zabiegu, do jamy brzusznej kroplowo wlewa się specjalny płyn zapobiegający powstawaniu zrostów. Ma to bardzo istotne znaczenie w przypadku wykonywania laparoskopii z powodu niepłodności. Po zakończeniu zabiegu narzędzia z jamy brzusznej usuwa się i wypuszcza wprowadzony uprzednio dwutlenek węgla. Na rany po wprowadzonych narzędziach zakłada się szwy kosmetyczne. Pacjentka uruchamiana jest około 6 godzin po zabiegu. Kilka godzin po zabiegu pacjentka może pić płyny, a po pojawieniu się perystaltyki jelit, może zacząć spożywać lekkostrawne pokarmy. Pacjentka wypisywana jest domu następnego dnia po operacji. Ponieważ dolegliwości bólowe po zabiegu są bardzo niewielkie, stosuje w domu jedynie ogólnodostępne leki przeciwbólowe. Po zabiegu można powrócić do codziennych zajęć po 3 dniach, a do pełnej aktywności po około 7-10 dniach.
1,5-2,5 godzinyCzas trwania zabiegu
2 dniPobyt w klinice
ogólneZnieczulenie
4 tygodnieZalecany czas pobytu pod kontrolą lekarza
Zabieg laparoskopowego wyłuszczenia mięśniaków macicy jest wykonywany u kobiet. Jest zaliczany do większych zabiegów ginekologicznych. W celu przygotowania się do zabiegu należy wykonać badania laboratoryjne oraz oznaczyć grupę krwi. Wszystkie badania możemy wykonać bezpośrednio przed zabiegiem, jednak ich wcześniejsze wykonanie zwiększa prawdopodobieństwo wykonania zabiegu.
- prowadzenie oszczędzającego trybu życia i unikanie dużych wysiłków fizycznych przez 7-10 dni
- stosowanie diety lekkostrawnej przez 3 dni
- samodzielna pielęgnacja ran po wkłuciach preparatem odkażającym i codzienna zmiana naklejonych, jałowych opatrunków
- doraźne stosowanie ogólnodostępnych leków przeciwbólowych
- zgłoszenie się do lekarza celem usunięcia szwów około 7 dnia po zabiegu
- powstrzymanie się od współżycia do czasu kontroli lekarskiej
- odebranie po 14 dniach od zabiegu wyników badań histopatologicznych i zgłoszenie się z wynikami do kontroli u lekarza